دعاهاى قرآن
تعلیم دعا به مسلمانان
در نبرد حنین ، غنیمت بسیارى به چنگ مسلمانان افتاد. حضرت محمد صلى الله علیه و آله به هنگام تقسیم غنایم ، به تازه مسلمانان مکه سهم بیشترى دادند، تا در مسلمانى دلگرم و به اسلام خوشبین شوند. این کار پیامبر سبب گردید تا براى بیشتر مهاجر و انصار که از فلسفه کار حضرت بى خبر بودند سوال ایجاد شود و در این میان ، منافقان فرصت یافتند تا زبان اعتراض بگشایند، و به بدگویى از پیامبر پردازند.
پیامبر علت کار خود را شرح دادند و مؤ منان بدان راضى شدند.
خداوند مى فرماید: شایسته بود به آنچه خدا و پیامبرش به آنان دادند راضى و خشنود باشند و بگویند:
حسبنا الله سیؤ تینا الله من فضله و رسوله انا الى الله راغبون
خداوند ما را بس است به زودى خداوند از فضلش و پیامبرش به ما مى دهند. ما به سوى پروردگار رغبت و میل داریم .
دعا هنگام سوار شدن بر مرکب و در برابر هر نعمتى
یکى از شیوه هاى قرآن براى آشنا کردن مردم با خدا، بر شمردن نعمت هاى الهى است . قرآن مى کوشد، وجدانهاى خفته ار بیدار کند و مردم گریز پاى را با خدایشان انس و آشتى دهد.
در سوره زخرف مى فرماید: خداوند براى شما کشتى و چارپایان آفرید تا بر آن دشوار شوید و آنگاه که بر آن قرار یافتید به یاد نعمت پروردگارتان باشید و بگویید:
سبحان الذى سخرلنا هذا وما کنا له مقرنین # و انا الى ربنا لمنقلبون .
منزه است خدایى که این مرکب را براى ما مسخر ساختت وگرنه ما توان آن را نداشتیم و ما به سوى پروردگارمان باز مى گردیم .
امام على علیه السلام فرماید: هرگاه بر مرکب سوار شدید یاد خدا کنید و بگویید: سبحان الذى سر لنا هذا و ما کنا له مقرنین # و انا الى ربنا لمنقلبون .
امام رضا علیه السلام فرماید: شکر الهى آن است که هر گاه خداوند بر بنده اش نعمت داد بگوید: سبحان الذى سخرلنا هذا وما کنا له مقرنین # و انا الى ربنا لمنقلبون و الحمدلله رب العالمین .
دعاى ملائکه مقرب براى مؤ منان
حاملان عرش الهى و کروبیان که فرشتگان عالى رتبه و مقرب الهى هستند، همیشه تسبیح و حمد و پروردگار کنند و بر ایمانشان افزوده شود و از براى مؤ منان طلب آمرزش کنند و گویند:
ربنا وسعت کل شى ء رحمة و علما فاغفر للذین تابوا و اتبعوا سبیلک وقهم عذاب الجحیم # ربنا و ادخلهم جنات عدن التى وعدتهم و من صلح من آبائهم و ازواجهم و ذریاتهم انک انت العزیر الحکیم # وقهم السیئات و من تق السیئات یومئذ فقد رحمته ، و ذلک هو الفوز العظیم .
بارالها، رحمت و دانش تو همه چیز را فرا گرفته است پس بیامرز کسانى را که توبه کردند، و راه تو را پیمودند، و همسران و فرزندانشان را به بهشت عدن که به آنان وعده دادى داخل فرما، همانا تو عزیز و حکیمى . و آنان را از بدى ها و عذاب دور دار، چرا که هر که تو را از بدى در روز قیامت حفظ فرمایى به او رحم کرده اى ، و همین رستگارى بزرگ است .
شایسته است ما هم با ملائکه مقرب همنوا شویم و این دعا را بخوانیم چرا که هم دعا براى جمیع مؤ منان است .
تقدیس الهى از زبان ملائکه
در روز قیامت خداوند نابکاران و مشرکان را محشور فرماید و سپس به فرشتگان گوید: آیا اینها (مشرکان ) شما را بندگى مى کردند و شما را مى پرستیدند؟
فرشتگان در پاسخ گویند:
سبحانک انت ولینا من دونهم .
اى خدا تو منزهى از هر عیب ، تو ولى و همراه مایى نه آنان ، بلکه آنان جن را پرستش مى کردند و بیشترشان به آن ایمان داشتند.
پند دوست
دو مرد با یکدیگر دوست بودند؛ یکى خدا پرست فقیر و دیگرى ثروتمند بى ایمان . ثروتمند بى ایمان به ثروت خود مى بالید و به دوستش مى گفت : من ثروت و افرادم بیش از تو است . و هر گاه در دو باغ وسیع و پر محصولش وارد مى شد مى گفت : گمان ندارم این همه نعمت تمام شود و قیامتى در کار باشد. دوست خداشناس به او پند دادو گفت : آیا به خدایى که تو را آفرید کفر مى ورزى ؟ اما من معتقدم که الله خداى من است و شریکى براى او قرار نمى دهم ، چرا نعمت دهنده را نمى شناسى و هرگاه به باغت داخل مى شوى ، یاد خدا نمى کنى و به نشانه شکرگزارى نمى گویى :
ما شاء الله لاقوة الا بالله .
آنچه خدا خواهد (همان مى شود) قوت و قدرتى نیست مگر از جانب خدا.
پیامبر گرامى صلى الله علیه و آله فرمود: هرگاه خداوند به بنده اش نعمت مال و زن و فرزند عنایت فرمود و او گفت : ما شاء الله لا قوة الا بالله آفتى به جز مرگ نبیند.
امام صادق علیه السلام فرمود: عجب دارم از کسى که نعمت هاى دنیایى مى خواهد و نمى گوید: ما شاء الله لا قوة الا بالله چرا که پس از این جمله خداوند از زبان آن مرد خداشناس مى گوید: اگر من از تو کمتر ثروت و فرزند دارم امیدوارم خداوند بهتر از باغ تو به من بدهد، و این امید حتما محقق مى شود.
******
دعاهاى قرآن - حسین واثقى